Konkurs uczniowski Fizyczne Ścieżki - finał XIV edycji
4 kwietnia 2019, 18:49Fizyczne Ścieżki to konkurs uczniowski, który co roku, począwszy od 2005 r., organizowany jest wspólnie przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych w Świerku i Instytut Fizyki PAN w Warszawie. Konkurs rozpoczyna się w maju, a kończy Seminarium Finałowym w marcu lub kwietniu.
Więcej energii to więcej efektów – w zderzeniach protonów
7 października 2019, 12:16Gdy proton z dużą energią zderza się z innym protonem lub jądrem atomowym, efektem kolizji są strumienie cząstek wtórnych, w żargonie fizyków nazywane dżetami. Część z nich rozbiega się na boki, jednak część zachowuje kierunek ruchu zbliżony do pierwotnego.
Zanim powstały pierwsze państwa dochodziło do mieszania się ludzi na wielką skalę
28 maja 2020, 20:01Anatolia, północny Lewant i Kaukaz odegrały niezwykle ważną rolę w rozwoju złożonych społeczności i kultur epoki miedzi i brązu. Najnowsze genomów 110 osób żyjących w okresie od 7500 do 3000 lat temu pozwoliły lepiej zrozumieć przemieszczanie się ludzi i niesionych przez nich kultur na krótko przed powstaniem pierwszych państw.
Nowa Czerwona lista ptaków Polski. Poprzednie takie opracowanie wydano w 2002 r.
13 stycznia 2021, 12:13Pod koniec 2020 r. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP) opublikowało nową edycję Czerwonej listy ptaków Polski. Można ją pobrać bezpłatnie w formacie PDF ze strony OTOP. W Polsce ostatnie takie opracowanie wydano w 2002 roku, więc od długiego czasu brak było aktualnej syntezy statusu zagrożenia ptaków Polski.
Opracowany w Krakowie Model Wymiany Gluonów kładzie kres koncepcji istnienia dikwarków
10 czerwca 2021, 08:47We wnętrzu każdego protonu bądź neutronu znajdują się trzy kwarki związane gluonami. Dotychczas często zakładano, że dwa z nich tworzą trwałą parę: dikwark. Teraz wydaje się jednak, że żywot dikwarków w fizyce dobiega końca. To jeden z wniosków płynących z nowego modelu zderzeń protonów z protonami bądź jądrami atomowymi
Dwa najpotężniejsze detektory neutrin zarejestrowały sygnał z rozbłysku tego samego blazara
28 grudnia 2021, 11:54Naukowcy z Obserwatorium Neutrin IceCube na Biegunie Południowym poinformowali o zarejestrowaniu przed trzema tygodniami neutrino o energii 172 TeV. Cztery godziny później teleskop Baikal-GDV, znajdujący się w wodach jeziora Bajkał, zarejestrował nadchodzące z tego samego kierunku neutrino o energii 43 TeV. Dla porównania warto wiedzieć, że maksymalna energia cząstek rozpędzanych w Wielkim Zderzaczu Hadronów ma wynieść 7 TeV.
Niezwykłe odkrycie w stolicy Hetytów. Przez 100 lat nikt nie zauważył hieroglifów w znanym tunelu
20 września 2022, 12:14Około 150 kilometrów na wschód od Ankary znajdują się ruiny stolicy imperium Hetytów, Hattusy. Miasto powstało przed 2000 rokiem p.n.e. i z czasem stało się stolicą imperium, które władało znaczną częścią Azji Mniejszej rywalizując z Egiptem, Babilonią czy Asyrią. Prace wykopaliskowe w Hattusie trwają od 1906 roku. Stolica Hetytów zawsze sprawiała niespodzianki. Sprawiła ją i teraz. Pod znanym od zawsze zabytkiem Hattusy, w tunelu, którym przechodziły setki archeologów i tysiące turystów, znaleziono nieznane dotychczas hieroglify.
Zapach nieśmiertelności – naukowcy odtworzyli zapach egipskiego balsamu do mumifikacji
6 września 2023, 12:27Naukowcy odtworzyli zapach balsamu do mumifikacji. Pochodzi on z wykopalisk grobowca KV42 z Doliny Królów. Ponad 100 lat temu prowadził je słynny Howard Carter. Resztki balsamu pozyskano z urn kanopskich, w których umieszczono wnętrzności kobiety o imieniu Senetnay. Żyła ona za czasów XVIII dynastii. Odtworzony zapach - nazywany wonią wieczności - ma być prezentowany na wystawie w Moesgaard Museum w Aarhus w Danii.
Zagrożony ryś bałkański
6 listopada 2006, 11:50Jest uważany za macedoński symbol narodowy, jego wizerunek umieszczono na odwrocie 5-denarowej monety, ale ostatnimi czasy bardzo rzadko widuje się go w południowej części Bałkanów. O kim mowa? O rysiu bałkańskim, największym dzikim kocie Europy.
Na tropie depresji poporodowej
1 sierpnia 2008, 11:59W mózgach myszy zidentyfikowano mechanizm, który odpowiada za wystąpienie depresji poporodowej. To nadzieja dla kobiet, które zmagają się baby bluesem. Studium zostało częściowo sfinansowane przez amerykański Narodowy Instytut Zdrowia Psychicznego (NIMH).